Organik Tarım
Organikİnsanlık yerleşik yaşama geçtiğinden beri tarımla uğraşmaktadır. Tarımdan ve yetiştirdiği hayvanlardan elde edilen ürünlerle beslenip hayatını bunlara odaklı bir şekilde yaşar. Ancak doğada var olan birçok koşulun idaresi, büyük tarım arazileri söz konusu olduğunda oldukça zordur. Özellikle topraktaki bitkilerle beslenmek isteyen zararlılar, güçlü bir mücadele gerektirir. Bu zararlılarla ve diğer hastalıklarla baş etmek için çeşitli ilaçlar üreten endüstri, ürettiği ilaçların doğal dengeyi bozdu
Organik Tarım Nedir?
İnsanlık yerleşik yaşama geçtiğinden beri tarımla uğraşmaktadır. Tarımdan ve yetiştirdiği hayvanlardan elde edilen ürünlerle beslenip hayatını bunlara odaklı bir şekilde yaşar. Ancak doğada var olan birçok koşulun idaresi, büyük tarım arazileri söz konusu olduğunda oldukça zordur. Özellikle topraktaki bitkilerle beslenmek isteyen zararlılar, güçlü bir mücadele gerektirir. Bu zararlılarla ve diğer hastalıklarla baş etmek için çeşitli ilaçlar üreten endüstri, ürettiği ilaçların doğal dengeyi bozduğunu çok geç anlamıştır. Birçok kimyasal kalıntının bitkilerde kaldığını ve bitkilerden de insan ve hayvanlara geçtiği fark edildiğinde tarım alanlarının çoğunda bu fabrikasyon ilaçlar kullanılmaktaydı.
Tarım alanlarında kullanılan ürünlerin ve yöntemlerin insan sağlığı üzerindeki etkilerinin anlaşılmasıyla bu konuda yapılan araştırmalar hızlandı. Birçok bilimsel makalede kullanılan ilaçlarda var olan çeşitli kimyasalların etkileri kanıtlandı. Bu aynı zamanda organik tarıma karşı olan talebi de arttırdı. Artık insanlar yedikleri yiyeceklere ve gıda sağlığına daha fazla dikkat eder oldu. Uluslararası Organik Tarım Hareketi Federasyonu kuruldu. Birçok ülke hızlı bir şekilde organik tarım uygular hâle geldi. Ancak hâlâ bildirilen rakamlara göre ekili tarım alanları arasında organik tarım alanlarının miktarı oldukça düşük düzeydedir. Bu aynı zamanda alınabilecek yolun ne kadar uzun ve insanlığın bu alanda yapabileceklerinin ne kadar sınırsız olduğunun da bir göstergesidir.
Organik Tarımın Özellikleri
- Zararlı kimyasal ilaçlar kullanılmaz.
- Sentetik gübre kullanılmaz.
- Sürdürebilirlik önemlidir.
- Üretim çiftliği mümkün olduğunda ihtiyaçlarını kendi döngüsünden karşılar.
- İnsan sağlığını ve doğayı korumayı merkezine alır.
- Doğal teknikler kullanarak toprağın bakımını yapar.
- Sertifikasyon süreçleri uluslararası belli kurallara dayanır.
- Almanya’da ¨ekolojik tarım¨, Fransa’da ¨biyolojik tarım¨ terimleriyle isimlendirilse de dünyada genel olarak kullanılan ve kabul edilen şekli ¨organik tarım¨dır.
Bugün dünyada birçok devlet üreticilerini organik tarıma teşvik etmektedir. Ekili arazilerin sürdürülebilirliğinin sağlanması, ekosistemin korunması, insan sağlığı ve doğanın işleyişinin bozulmaması için bu alana yapılan yatırımlar aynı zamanda çeşitli ekonomik haklarla desteklenmektedir. Ülkemizde de birçok bölgede uygulanan organik tarım örnekleri gün geçtikçe çoğalmaktadır.
Organik Ürün Fiyatları
Artan dünya nüfusuyla beraber gıda ihtiyacı da hiç olmadığı kadar arttı. Bu durum birtakım insanları ticari açıdan daha kârlı ve tarım alanlarından daha yüksek verim elde edilen sistemlere itti. Ancak buna çözüm olarak geliştirilen yöntemlerin zararları sonradan anlaşıldı.
Şimdi birçok gıda pazarında hem organik hem de organik olmayan ürünleri yan yana bulmak mümkün. Peki birbirlerinden farklı görünen ve aralarında yüksek fiyat farkları olan bu ürünler nasıl ayırt edilebilir?
Organik ürünlerde doğal olmayan tohum ıslah çalışmaları yapılmadığı için birçoğu normalde alışılan görünümlerinin dışında, fiziki olarak amorf bir halde karşımıza çıkar. Pazarlarda bulunan kusursuz yüzeylere ve biçimlere sahip sebze ve meyvelerin organik olması pek beklenemez. Organik ürünlerde çeşitli zararlılarla doğal yollarla mücadele edildiğinden bu tür ürünlerde mikro canlıların izlerini görebilmek mümkündür. Görünümlerinde olduğu kadar fark, kokularında da belli olabilir. Organik gıdaların genel olarak daha yoğun ve kendine özgü bir kokuya sahip olduğu söylenebilir.
Organik çiftliklerde üretilmiş gıdalar herhangi bir zararlı maddeye maruz kalmadıkları için güvenle tüketilebilir. Oysa tarım ilaçları ve çeşitli sentetik gübreleme faaliyetlerine maruz kalan sebze ve meyvelerin mümkün olduğunca yıkanması ve temizlenmesi gerekir. Her koşulda yine de üzerlerinde çeşitli kimyasal kalıntıları kalabileceği ve bunun da tüketicilerin sağlığına zarar verebileceği unutulmamalıdır. Aynı zamanda hayvan yemlerinde kullanılan organik olmayan besinlerin de yine gıda zincirine dahil olduğu, önce hayvanların sağlıklarını bozup sonra onlardan da insanlara geçtiği ve bünyemizde negatif etkiler yarattığı gözden kaçırılmamalıdır. Organik üretim hem tarımda hem de hayvancılıkta birbirini destekleyecek şekilde sağlanmalı ve besin zincirinde her halkanın diğeri kadar güçlü olmasına özen gösterilmelidir.
Organik ürün fiyatları ve endüstriyel tarım ürünleri arasındaki fiyat farkının sebebi organik tarımın daha zahmetli ve özel metotlara sahip olmasıdır. İnsan emeğinin daha çok harcanması onu daha değerli kılar. İlaçlı tarımdaysa emek organik tarıma göre nispeten azdır. Mikro canlılarla mücadele kullanılan ilaçlar, toprağın bakımında uygulanan yöntemler iş gücünü azaltmakla birlikte daha fazla ama daha sağlıksız ürün alınmasına neden olur.
Organik Ürünler Nerede Bulunur?
Türkiye’nin dört bir yanında organik tarım alanlarında faaliyet gösteren üreticileri bulmak mümkün. Üreticiler ürünlerinin bir kısmını iç pazara verirken bir kısmını da yurt dışında oluşan organik ürün taleplerine karşılık ihraç etmektedir. Tüm dünyada yaşanan gıda krizi Türkiye gibi toprağı verimli ve iklim koşulları çiftçiliğe uygun ülkeler için aynı zamanda bir şans yaratmaktadır. Çeşitli ülkelerle yapılan ticaret anlaşmaları sayesinde hem ülke ekonomisi değer kazanmakta hem de çiftçilerin organik tarım üretimleri desteklenmektedir.
Türkiye’nin çeşitli şehirlerinde kurulan pazarlarda doğrudan üreticinin kendisinden sağlıklı ve doğal ürünleri satın almak mümkün. Büyükşehirlerde yaşayanların imdadına ise hem bazı süpermarketler hem de organik marketler yetişiyor. Bu tür marketlerin özelliği Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden toplanmış çeşitli organik ürünleri üreticiden alıp kullanıcıya ulaştırmak. Yani bir aracı, köprü görevi gördükleri de söylenebilir. Ancak her yerel firma bu tür marketlerle çalışmaya biliyor. Sadece yakın bölgelere satış gerçekleştiren ve oldukça kaliteli ürünleri olan kimi çiftçiler satışlarını ya yerel pazarlarda ya da internet üzerinden yapıyor.
İnternetin giderek yaygınlaşması ve Türkiye’nin her şehrinde kullanılmaya başlanması üreticilerin de bu platformdan yararlanmasını sağladı. Böylece günümüzde büyükşehirlerde ticari bağlantıları olmayan ya da ürünlerini kendi satmak isteyenler üreticiler kolaylıkla organik ürün talep eden kişilerle buluşabiliyor. El değmemiş doğanın temiz ve özel üretimlerine hızlı bir şekilde ulaşıp sağlıklı bir beslenme düzeni kurmak mümkün.